مقدمه: مسئوليت موضوعي است که به حقوق وجائب مربوط ميگردد ، هر چند اين کلمه ، همواره در هر جا وبه وسيله هر کسي راجع به هر مسله استعمال ميگردد ، اما در واقع دانستن مفهوم مسئوليت وبه خصوص مسئوليت حقوقي که ما در پي در يافتن اش هستيم وسراسر مونوگراف حاضر را به خود اختصاص داده است امري است قابل تأمل از لحاظ حقوقي بررسي کلمه مسئوليت ونوشتن پيرامون آن، وقتي کافي ، منابع ومآخذ معتبر وتحقيق لازم مي طلبد . به خصوص که موضوعي بالا به عنوان پايان نامه دوره ليسانس وفراغت از دانشگاه . به همه گان  معلوم ، نارسائي هاي بيشماري در دست دانش آموز جوان وجود دارد واين نارسائي ها وقتي چهره نمايان مي نمايد که آستين بالا زني واقدام به امري نمايي ، کشورها از بدو تاسيس تا اکنون همواره دچار بحران ها وکشاکش هاي مشروع ونا مشروع بوده وهر رهبر وزعم مسئولانه يا غير مسئولانه نه تنها توانسته با قطره آبي از آتش نفاق جلوگيري نمايد که بلکه هيزمي برآن افزوده است . مسئوليت به عنوان آنچه واقعيت دارد ، توسط مسئولين انجام داده نمي شد . متاسفانه منابع نوشته اي در اين راه به حدي نا کافي است واگر هم اين طرف وآنطرف چيزي يافت ميشود ، به دليل تناقض با قانون مدني نافذه کشور کمتر قابل استفاده است به طوري کلي الزامي شخص به پاسخ گوي در قبال تعرض نسبت به جسم وجان و مال ويا حيثيت ديگران ، خواه به جهت حمايت از حقوق وآزادي هاي فردي انجا م گيرد وخواه به انگيزاه دفاع از جامعه ، به منظوربرقراري تناسب منطقي بين مجازات وجرم ، ويا به عنوان اجراي عدالت واحقاق حق در بين مردم ، صورت پذيرد تحت عنوان مسئوليت مطرح ميشود که از نظر حقوق جزا تشخيص آن  داراي اهميت زيادي است . زيرا تحميل جزا وتعيين ميزان مجازات مرتکب جرم به عنوان نتايج وعواقب نامطلوب  کاري که انجام داده مستلزم آن است که مستحق جزا از نظر جسمي  ورواني ورشدواهليت وساير خصوصيات لازم در وضع باشد که توانائي درک صيحح  اعمال ورفتاري خود را داشته باشد تا بتوان جرم را به او نسبت داد . يا به عبارت ديگر ،مرتکب قابليت انتساب  نتيجه مجرمانه را داراباشد . تا از نظر جزا مسئول شناخته شود . اثبات اين مسله که يکي از مسايل موضوعي حقوق جزا به عهده مقامات قضائي صلاحيت دار ميباشد . نويسنده تلاش نموده با آنچه که در دست داشت چيزي تهيه نمايد که لا اقل منظور نظر استاد محترم ورهنمائي بزرگوار قرار گيرد . به همين منظور موضوع را به نام انواع مسئوليت طي سه فصل تحرير نمودم که هر کدام از آن فصل ها ،فصل اول شامل عموميات ، فصل دوم مفاهيم مختليف مسئوليت ، فصل سوم مسئوليت اتحاديه هاي کار گري ميباشد .